|
რეფერატი სამართალმცოდნეობაში
რელიგიური სამართლის ისტორია. (მოწოდებულია საქართველოს უნივერსიტეტის სტუდენტის თორნიკე ლაშხის მიერ, რისთვისაც მადლობა მას)
ამონარიდები რეფერატიდან:
"საზოგადოების განვითარების სხვადასხვა ეტაპზე და სხვადასხვა სამართლებრივ სისტემებში სამართლის და რელიგიის ხასითი და ხარისხი განსხვავდებოდა. ზოგიერთ სამართლებრივ სისტემაში რელიგიური და სამართლებრივი ნორმები იმდენად მჭიდრო კავშირში იყვნენ, რომ მათ რელიგიურ-სამართლებრივი სისტემები ეწოდებოდათ. ამგვარ სისტემათაგან უძველესია ინდური სამართალი, რომელშიც გაერთიანებული იყო სამართლისა და მორალის ნორმები. კიდევ ერთი მაგალითია მუსლიმური სამართალი, რომელიც ფაქტიურად ისლამური რელიგიის ნაწილია და შარიათად (,,სწორ გზად”) იწოდება. ამგვარად, რელიგიური სამართლებრივი სისტემა არის საზოგადოებრივი ცხოვრების ყველა სახის რელიგიურ-ზნეობრივი რეგულატორი. რელიგიური სამართლებრივი კანონები ფორმულირებულია ძველი და ახალი აღთქმის წიგნებში.
კანონი ჯარის შესახებ :
,, 5. რჯულისკაცებმა კი ასე უთხრან ხალხს: ვინც ახალი სახლი ააშენა და არ გაუნათლავს, წავიდეს და შინ დაბრუნდეს, რომ ბრძოლაში არ მოკვდეს და სხვამ არ განათლოს იგი.
6. ვინც ვაზი დარგო და ვერ მოიწია, წავიდეს და შინ დაბრუნდეს, რომ ბრძოლაში არ მოკვდეს და სხვამ არ მოიწიოს იგი.
7. ვინც ქალი დანიშნა და არ მოუყვანია, წავიდეს და შინ დაბრუნდეს, რომ ბრძოლაში არ მოკვდეს და სხვამ არ წაყვანოს.” (მეორე რჯული 20, 5-7)
კანონი მოსამართლეების მოვალეობისა და მათი დანიშვნის შესახებ:
,, 18. დასხი მსაჯულები და რჯულისკაცები შენი შტოებიდან ყოველ ქალაქში, რომელსაც მოგცემს უფელი, შენი ღმერთი, რათა მისცენ ხალხს მართალი სამართალი.
19. სამართალს ნუ გაამრუდებ, მიკერძოებული ნუ იქნები და ქრთამს ნუ აიღებ, რადგან ნუ აიღებ, რადგან ქრთამი თვალს უბრმავებს ბრძენკაცებს და ასხვაფერებს მართალთა სიტყვებს.
20. სიმართლეს, სიმართლეს მიჰყევი, რომ ცოცხალი დარჩე და დაეპატრონო იმ ქვეყანას, რომელსახ გაძლევს უფალი შენი ღმერთი.” (მეორე რჯული 16, 18-20)"
კანონი, ქრისტიანობა და ადამიანის უფლებები.
იუდეურ-ქრისტიანული მსოფლთმხედველობის მიხედვით ადამიანი შექმნა ღმერთმა. ადამიანს არ შეუძენია თავისი ძირითადი უფლებები და არც შრომით მიუღწევია მისთვის, ადამიანის უფლებები უშუალოდ მისი ბუნებიდან გამოდინარეობს. რადგანაც ის გაჩენილია კაცთმოყვარე ღმერთის სახედ და ხატად. არარელიგიური ორგნაზიცია ,,თავისუფლების სახლი” ატარებს დემოკრატიის და სამოქალაქო უფლებების ყოვლწლიურ ანალიზს მთელ მსოფლიოში. შედეგების თანახმად, ყველაზე მეტად დემოკრატიულობა და ადამიანი უფლებები დაცული სწორედ იმ ქვეყნებში, სადაც მოსახლოების უმეტესობა ქრისტიანია. საწინაღმდეგო პოლუსზეა ისლამი და მარქსიზმი(რელიგია ღმერთის გარეშე), რომლებიც წარმოადგენენ ყველაზე დიდ ბარიერს ადამიანის უფლებებისა და დემოკრატიის განვითარების გზაზე. მარქსისტული იდეოლოგიისა და მუსულმანურ სახელმწიფოებში ადამიანებს წართმეული აქვთ თითქმის ყველა ძირითადი უფლება. ადამიანის უფელებები ყველაზე მეტად ირღვევა ისეთ ქვეყნებში, როგორცაა: ლიბია, საუდის არაბეთი, სუდანი, სირია, თურქმენეთი, აგრეთვე კუბა და ჩრდილოეთ კორეა, მათი ერთპარტიული მარქსისტულ-ტოტალიტარული რეჟიმით. ისლამისგან განსხვავებით ქრისტიანობამ მოახდინა პოლიტიკური ბრძოლის მეთოდების დემოკრატიზაცია და დღემდე რჩება მთავარ ზნეობრივ ძალად, რომელიც იცავს დემოკრატიულ ფასეულობებს დასავლეთში. სწორედ ქრისტიანობა გამოთქვამს ყველაზე დამაჯერებელ თუ წონად არგუმენტებს ძირითადი სამოქალაქო უფლებების დასაცავად. ისტორიკოსი პოლ მაიერი თვლის, რომ ,,არცერთ სხვა რელიგიას, ფილოსოფიას, სწავლებას, ქვეყანას ან რელიგიას არ შეუცვლია ქვეყანა უკეთესობისკენ, როგორც ქრისტიანობას. აღიარებს რა საყოველთაო თანასწორობას ღვთის წინაშე. ქრისტიანობა გვთავაზობს სოციალური და პოლიტიკური თანასწორობის ყველაზე მყარ საფუძველს. ქრისტიანობის თანახმად, ნებისმიერი ადამიანი ქალი იქნება თუ კაცი, არა უბრალოდ მნიშვნელოვანი, არამედ უსასრულოდ უფრო მნიშვნელოვანია ნებისმიერ სოციალურ სტრუქტურაზე. აქედან გამოდინარე, ჩარლს კოლსონის აზრით, ქრისტიანობა არა მხოლოდ თავდაუზოგავად იცავდა ადამიანის უფლებებს, არამედ ყოველთვის გვევლინებოდა საიმედო დამცველად ტირანიისაგან.
ამონარიდები რეფერატიდან:
"საზოგადოების განვითარების სხვადასხვა ეტაპზე და სხვადასხვა სამართლებრივ სისტემებში სამართლის და რელიგიის ხასითი და ხარისხი განსხვავდებოდა. ზოგიერთ სამართლებრივ სისტემაში რელიგიური და სამართლებრივი ნორმები იმდენად მჭიდრო კავშირში იყვნენ, რომ მათ რელიგიურ-სამართლებრივი სისტემები ეწოდებოდათ. ამგვარ სისტემათაგან უძველესია ინდური სამართალი, რომელშიც გაერთიანებული იყო სამართლისა და მორალის ნორმები. კიდევ ერთი მაგალითია მუსლიმური სამართალი, რომელიც ფაქტიურად ისლამური რელიგიის ნაწილია და შარიათად (,,სწორ გზად”) იწოდება. ამგვარად, რელიგიური სამართლებრივი სისტემა არის საზოგადოებრივი ცხოვრების ყველა სახის რელიგიურ-ზნეობრივი რეგულატორი. რელიგიური სამართლებრივი კანონები ფორმულირებულია ძველი და ახალი აღთქმის წიგნებში.
კანონი ჯარის შესახებ :
,, 5. რჯულისკაცებმა კი ასე უთხრან ხალხს: ვინც ახალი სახლი ააშენა და არ გაუნათლავს, წავიდეს და შინ დაბრუნდეს, რომ ბრძოლაში არ მოკვდეს და სხვამ არ განათლოს იგი.
6. ვინც ვაზი დარგო და ვერ მოიწია, წავიდეს და შინ დაბრუნდეს, რომ ბრძოლაში არ მოკვდეს და სხვამ არ მოიწიოს იგი.
7. ვინც ქალი დანიშნა და არ მოუყვანია, წავიდეს და შინ დაბრუნდეს, რომ ბრძოლაში არ მოკვდეს და სხვამ არ წაყვანოს.” (მეორე რჯული 20, 5-7)
კანონი მოსამართლეების მოვალეობისა და მათი დანიშვნის შესახებ:
,, 18. დასხი მსაჯულები და რჯულისკაცები შენი შტოებიდან ყოველ ქალაქში, რომელსაც მოგცემს უფელი, შენი ღმერთი, რათა მისცენ ხალხს მართალი სამართალი.
19. სამართალს ნუ გაამრუდებ, მიკერძოებული ნუ იქნები და ქრთამს ნუ აიღებ, რადგან ნუ აიღებ, რადგან ქრთამი თვალს უბრმავებს ბრძენკაცებს და ასხვაფერებს მართალთა სიტყვებს.
20. სიმართლეს, სიმართლეს მიჰყევი, რომ ცოცხალი დარჩე და დაეპატრონო იმ ქვეყანას, რომელსახ გაძლევს უფალი შენი ღმერთი.” (მეორე რჯული 16, 18-20)"
კანონი, ქრისტიანობა და ადამიანის უფლებები.
იუდეურ-ქრისტიანული მსოფლთმხედველობის მიხედვით ადამიანი შექმნა ღმერთმა. ადამიანს არ შეუძენია თავისი ძირითადი უფლებები და არც შრომით მიუღწევია მისთვის, ადამიანის უფლებები უშუალოდ მისი ბუნებიდან გამოდინარეობს. რადგანაც ის გაჩენილია კაცთმოყვარე ღმერთის სახედ და ხატად. არარელიგიური ორგნაზიცია ,,თავისუფლების სახლი” ატარებს დემოკრატიის და სამოქალაქო უფლებების ყოვლწლიურ ანალიზს მთელ მსოფლიოში. შედეგების თანახმად, ყველაზე მეტად დემოკრატიულობა და ადამიანი უფლებები დაცული სწორედ იმ ქვეყნებში, სადაც მოსახლოების უმეტესობა ქრისტიანია. საწინაღმდეგო პოლუსზეა ისლამი და მარქსიზმი(რელიგია ღმერთის გარეშე), რომლებიც წარმოადგენენ ყველაზე დიდ ბარიერს ადამიანის უფლებებისა და დემოკრატიის განვითარების გზაზე. მარქსისტული იდეოლოგიისა და მუსულმანურ სახელმწიფოებში ადამიანებს წართმეული აქვთ თითქმის ყველა ძირითადი უფლება. ადამიანის უფელებები ყველაზე მეტად ირღვევა ისეთ ქვეყნებში, როგორცაა: ლიბია, საუდის არაბეთი, სუდანი, სირია, თურქმენეთი, აგრეთვე კუბა და ჩრდილოეთ კორეა, მათი ერთპარტიული მარქსისტულ-ტოტალიტარული რეჟიმით. ისლამისგან განსხვავებით ქრისტიანობამ მოახდინა პოლიტიკური ბრძოლის მეთოდების დემოკრატიზაცია და დღემდე რჩება მთავარ ზნეობრივ ძალად, რომელიც იცავს დემოკრატიულ ფასეულობებს დასავლეთში. სწორედ ქრისტიანობა გამოთქვამს ყველაზე დამაჯერებელ თუ წონად არგუმენტებს ძირითადი სამოქალაქო უფლებების დასაცავად. ისტორიკოსი პოლ მაიერი თვლის, რომ ,,არცერთ სხვა რელიგიას, ფილოსოფიას, სწავლებას, ქვეყანას ან რელიგიას არ შეუცვლია ქვეყანა უკეთესობისკენ, როგორც ქრისტიანობას. აღიარებს რა საყოველთაო თანასწორობას ღვთის წინაშე. ქრისტიანობა გვთავაზობს სოციალური და პოლიტიკური თანასწორობის ყველაზე მყარ საფუძველს. ქრისტიანობის თანახმად, ნებისმიერი ადამიანი ქალი იქნება თუ კაცი, არა უბრალოდ მნიშვნელოვანი, არამედ უსასრულოდ უფრო მნიშვნელოვანია ნებისმიერ სოციალურ სტრუქტურაზე. აქედან გამოდინარე, ჩარლს კოლსონის აზრით, ქრისტიანობა არა მხოლოდ თავდაუზოგავად იცავდა ადამიანის უფლებებს, არამედ ყოველთვის გვევლინებოდა საიმედო დამცველად ტირანიისაგან.